Tác Giả trần bạch đằng

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Quang Trung Xây Dựng Đất Nước - Bản Màu - Bìa Cứng

Sau chiến thắng quân Thanh, Quang Trung tập trung xây dựng đất nước. Ông chú ý thâu nạp nhân tài, tiêu biểu là việc mời La Sơn phu tử Nguyễn Thiếp ra giúp nước. Quang Trung cũng chú trọng phát triển văn hóa, giáo dục, thể hiện tinh thần dân tộc qua việc cho sử dụng chữ Nôm làm văn tự chính thức của quốc gia. Ông ra chiếu khuyến khích, mở mang việc học trong nước, bỏ lối học từ chương, khuôn sáo để chuyển sang lối học thiết thực hơn. Quang Trung còn ban chiếu khuyến nông để tận dụng nhân lực và đất đai vào phục hồi và phát triển sản xuất nông nghiệp. Quang Trung cũng chú trọng phát triển công thương nghiệp, mở rộng giao thương với các nước; xây dựng lực lượng quân sự hùng mạnh với các vũ khí hiện đại.

Cái chết đột ngột của vua Quang Trung đã khiến những cải cách tiến bộ của nhà vua bị bỏ dở dang. Những cải cách của vua Quang Trung nếu được thực hiện trong một thời gian dài có thể sẽ đem đến cho đất nước những khả năng phát triển mới. Tiếc rằng Quang Toản, người kế vị vua Quang Trung, đã không thể tiếp nối được sự nghiệp to lớn đó và triều Tây Sơn nhanh chóng rơi vào suy yếu.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Tập 36 - Sáng Lập Triều Lê

Sau khi thực hiện các biện pháp ngoại giao cần thiết để xoa dịu nỗi nhục bại trận của nhà Minh, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế, mở đầu triều Hậu Lê, bắt tay vào việc tái thiết lại đất nước sau những năm tháng dài bị tàn phá nặng nề dưới ách đô hộ của nhà Minh.

Triều Hậu Lê trên danh nghĩa tồn tại 300 năm, chia làm ba thời kì khác nhau: Lê sơ, Lê Trung hưng, Lê mạt. Giai đoạn Lê sơ kéo dài đúng 100 năm và trong suốt thời kỳ này, các vua Lê đều nắm trọn quyền hành, cũng là thời kỳ huy hoàng nhất trong lịch sử cổ trung đại Việt Nam.

Dù có những cải cách về kinh tế, văn hóa, hành chính, … nhưng cũng có lúc triều Lê vấp phải sự khó khăn, khủng hoảng, … nhưng với sự phò trợ của các công thần cùng với sự xuất hiện của bậc minh quân Lê Thanh Tông đã giữ vững được cơ nghiệp của triều Lê.

Những nội dung trên được truyền tải trong tập 36 của bộ Lịch sử Việt Nam bằng tranh “Sáng lập triều Lê” phần lời do Nguyễn Khắc Thuần biên soạn, phần hình ảnh do Nguyễn Huy Khôi thể hiện.

Nhà xuất bản Trẻ xin trân trọng giới thiệu tập 36 của bộ Lịch sử Việt Nam bằng tranh.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Tập 37 - Nguyễn Trãi

Sinh ra trong buổi đất nước nguy biến, giặc Minh xâm lược, tài năng cùng sự mẫn cảm với thời thế đã đưa Nguyễn Trãi đến với nghĩa quân Lam Sơn, góp công lớn đưa sự nghiệp giải phóng dân tộc đến thắng lợi hoàn toàn. Đất nước hòa bình, Nguyễn Trãi hăm hở với hoài bão xây dựng, tái thiết đất nước sau những ngày dài bị tàn phá nhưng những người kề vai sát cánh ngày xưa ấy giờ lại là rào cản cho sự đi lên của nước nhà.

Cám cảnh quan trường, ông lui về ở ẩn, lánh đi thế sự chán chường. Ngỡ rằng bậc danh nhân hiếm có ấy sẽ thể vui thú điền viên nhưng có ai ngờ rằng người ấy lại phải chiu những oan khiên thảm khốc nhất trong lịch sự phong kiến nước ta. Nguyễn Trãi bị kéo vào vụ án Lệ Chi viên, bị gian thần vu tội sát vua, phải chịu án tru di tam tộc.

Đến năm 1464, vua Lê Thánh Tông minh oan cho Nguyễn Trãi, tìm con cháu, sưu tầm lại thơ văn của ông và khẳng định nhân cách, tấm lòng, tâm hồn lớn của Nguyễn Trãi với câu nói nổi tiếng “Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo”.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Tập 25 - Trần Hưng Đạo

Trong cuộc kháng chiến chống Nguyên Mông lần thứ hai và thứ ba, không thể nào không đề cao vai trò lãnh đạo của bậc danh tướng kỳ tài Trần Hưng Đạo. Với công lao lẫy lừng, người đã trở thành tấm gương sáng về tấm lòng tận trung báo quốc, hết lòng vì dân nước, gạt bỏ hiềm riêng, lấy việc chung làm trọng, đáng để muôn đời noi theo.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Con Rồng Cháu Tiên (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Bộ sách Lịch sử Việt Nam bằng tranh kể chuyện lịch sử Việt Nam bằng một phong cách ngắn gọn, hấp dẫn và có hệ thống qua những câu chuyện và những bức tranh đẹp. Phiên bản mới này được tô màu rất công phu. Sách được chăm chút khâu thiết kế, với ruột và bìa đẹp, vừa hiện đại vừa đậm bản sắc Việt.

Thời kỳ này cũng bắt đầu xuất hiện những chuyện truyền miệng trong dân gian. Đó là sản phẩm của trí tưởng tượng của con người trong buổi sơ khai… Những truyện dân gian ấy ít nhiều mang bóng dáng của thời kỳ mà câu chuyện thể hiện. Đó là những huyền sử.

Tập sách này bao gồm hai huyền sử: “Con Rồng cháu Tiên” và “Thánh Gióng”.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Lê Quý Đôn (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Lê Quý Đôn là vị quan thời Lê trung hưng, cũng là nhà thơ và được mệnh danh là "nhà bác học lớn của Việt Nam trong thời phong kiến".

Lê Quý Đôn sống trong thế kỷ 18 đầy loạn lạc, triều đình nhiễu nhương, nhân dân cơ cực. Vẫn tưởng rằng tài năng ấy sẽ bị chôn vùi, nhưng chính nghị lực vá nhân và tinh thần ham học hỏi đã để lại cho lịch sử một nhân tài kiệt xuất, một con người tài đức vẹn toàn.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Lý Thánh Tông Và Nước Đại Việt (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Dựng nên nhà Lý là vua Lý Thái Tổ và làm rạng danh nhà Lý chính là vua Lý Thánh Tông. Khi vừa lên ngôi, vua Lý Thánh Tông cho đổi quốc hiệu là Đại Việt. Quốc hiệu này được sử dụng trong khoảng 750 năm, trải từ qua các vương triều Lý, Trần, Lê, Mạc và Tây Sơn. Lý Thánh Tông là người văn võ song toàn, ông nổi tiếng là một minh quân có nhiều đức độ trong lịch sử Việt Nam. Người dùng đức cai trị nên được trăm họ mến phục, ít có việc giặc giã nhưng vẫn khiến cho phương Bắc kiếng nể, phương Nam kinh sợ. Ông xứng đáng là người mở đầu cho quốc hiệu Đại Việt hiển hách

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Nguyễn Trãi (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Bộ sách Lịch sử Việt Nam bằng tranh kể chuyện lịch sử Việt Nam bằng một phong cách ngắn gọn, hấp dẫn và có hệ thống qua những câu chuyện và những bức tranh đẹp. Phiên bản mới này được tô màu rất công phu. Sách được chăm chút khâu thiết kế, với ruột và bìa đẹp, vừa hiện đại vừa đậm bản sắc Việt.

Trong thắng lợi của nghĩa quân Lam Sơn, không thể không nhắc đến Nguyễn Trãi. Tham gia nghĩa quân Lam Sơn, ông trở thành mưu sĩ, đất nước hòa bình, ông trở thành công thần. Tuy nhiên, năm 1442, ông cùng toàn bị tru di tam tộc trong vụ án Lệ Chi viên. Mãi đến năm 1464, vua Lê Thánh Tông mới xuống chiếu giải oan cho ông.

"Sự lộng hành của bọn xu nịnh, sự giảo hoạt của bọn cơ hội và sự tự mãn của những người vừa được trao chức tước lớn... khiến cho Nguyễn Trãi vô cùng lo âu. Những cái chết oan ức của Trần Nguyên Hãn, Phạm Văn Xảo và Lưu Nhân Chú... khiến cho ông xót xa, đau đớn. Và đúng lúc ấy, đến lượt Nguyễn Trãi cũng bị gièm pha, khích bác..."

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Chiến Thắng Quân Nguyên Mông Lần 2 (Bản Màu)

Thất bại trong cuộc chiến tranh xâm lược Đại Việt lần thứ nhất, Nguyên Mông lại nuôi dã tâm bành trướng, thâu tóm Đại Việt. Với lòng yêu nước, đoàn kết quyết tâm, quân và dân nhà Trần một lần nữa đẩy lùi cuộc xâm lược của giặc Nguyên Mông.

"Đứng trước các vị trưởng lão râu tóc bạc phơ, Thượng hoàng hỏi: “Nên hòa hay nên chiến?”. Lập tức cả ngàn tiếng nói cùng hòa làm một trong khí thế bừng bừng, tất cả hô vang: “Quyết chiến, quyết chiến”. Lòng can đảm và ý chí quật cường của các bô lão làm nức lòng triều đình cùng dân chúng. Hội nghị Diên Hồng mãi mãi là tấm gương sáng về lòng yêu nước nồng nàn và tinh thần đoàn kết chống kẻ thù xâm lược của nhân dân ta".

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Chúa Tiên Nguyễn Hoàng (Bản Màu)

Lịch sử nước ta đã trải qua nhiều phen biến thiên. Theo dòng biến thiên ấy, lãnh thổ nước ta dần được mở rộng về phía nam. Tiến trình này còn được gọi là: “Nam tiến” và kéo dài gần 700 năm, đem lại cho nước ta ba phần năm lãnh thổ như hiện nay. Trong tiến trình ấy, Nguyễn Hoàng có thể được xem là người có vai trò quan trọng trong việc mở rộng bờ cõi nước ta cũng như tạo tiền đề cho việc xây dựng vùng đất phía nam và cho cả vương triều Nguyễn sau này. Trong suốt 55 năm cai trị và phát triển vùng đất phía nam của mình, Nguyễn Hoàng đã được đánh giá là người có tầm nhìn xa trông rộng, khôn ngoan, có lòng nhân đức, biết thu phục lòng người nên được nhân dân cảm mến, gọi là chúa Tiên.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Cờ Lau Vạn Thắng Vương (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Từ một đứa trẻ chăn trâu nơi chốn thôn dã, chàng trai Đinh Bộ Lĩnh đã dẹp yên nội loạn bằng tài năng, mưu lược, sáng suốt hơn người. Năm Mậu Thìn (968), Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế, tự xưng là Đại Thắng Minh Hoàng đế, đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt, đóng đô ở Hoa Lư. Từ đây, nhà Đinh đặt nền móng sáng lập nhà nước phong kiến trung ương tập quyền đầu tiên ở nước ta, khẳng định vị thế độc lập, thống nhất, tự chủ của dân tộc ta trước Trung Hoa.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Hai Bà Trưng (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Một ngày mùa xuân năm Canh Tý (tức năm 40 sau Công nguyên), trên cửa sông Hát, nghĩa quân bạt ngàn đứng kín cả các cánh bãi bồi, dưới sông neo dài những đoàn chiến thuyền với những chiến binh tay rìu tay giáo đang đứng tề chỉnh, mắt hướng về đàn tế dựng giữa trung quân. Trong tiếng trống, tiếng chiêng, tiếng ngựa hí, voi rống vang động, Hai Bà Trưng làm lễ tế cáo trời đất, ra quân giết giặc cứu nước.

Trước đó, có người khuyên Trưng Trắc mặc tang phục để làm lễ xuất quân, nhưng Trưng Trắc đã khảng khái trả lời: “Mặc áo tang sẽ làm mất nhuệ khí binh sĩ”. Trong bộ giáp binh sáng lấp lánh, Trưng Trắc long trọng thề:

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Lam Sơn Dấy Nghĩa (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Mùa xuân năm Mậu Tuất (1418), Lê Lợi cùng các hào kiệt phất cờ khởi nghĩa Lam Sơn. Ở buổi đầu khởi nghĩa, nghĩa quân phải đối mặt với nhiều khó khăn, nhưng họ vẫn giữ vững niềm tin sắt đá vào thắng lợi cuối cùng của cuộc khởi nghĩa.

Thời kỳ hoạt động ở núi rừng Thanh Hóa là giai đoạn khó khăn nhất của khởi nghĩa Lam Sơn - vừa chống giặc Minh, vừa chống Ai Lao. Đối mặt với sự vây khốn của kẻ thù, nghĩa quân đã bao lần lâm vào tình thế hiểm nghèo: ba lần rút chạy lên núi Chí Linh, thiếu quân lương, binh sĩ hao hụt, quân tâm lung lay,... Dù vậy, nghĩa quân vẫn giương cao ngọn cờ kháng chiến, tin vào thắng lợi tương lai.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Lê Sơ Sụp Đổ (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Vua Túc Tông mệnh yểu, nối nghiệp lớn không được bao lâu thì theo các tiên vương. Nhà Lê gặp bước ngoặt lớn. Các vua sau tên thì tàn ác, kẻ thì xa hoa trụy lạc, người thiếu sáng suốt. Triều đình lại thiếu bề tôi trung, quyền thần nổi lên như ong. Các vua đều không có đủ năng lực điều hành đất nước khi biến loạn xảy ra. Đúng khi ấy, Mạc Đăng Dung xuất hiện. Dựa vào sự thông minh lẫn mưu mô của bản thân, ông đã dần thâu tóm quyền lực, vô hiệu hóa vua Lê, thưc hiện mưu đồ của bản thân. Dầu tham vọng nhưng không thể phủ nhận rằng Mạc Đăng Dung chỉ là người xô ngã cây gỗ mục chứ không phải là người đốn ngã một cây tốt tươi.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Ngô Quyền Đại Phá Quân Nam Hán (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Chờ đến khi nước triều xuống, trận địa cọc nhô lên, Ngô Quyền ra lệnh tổng phản công. Ngô Quyền dẫn đạo quân chủ lực phục sẵn, ào ra, bất ngờ đánh xuống chặn đầu quân Nam Hán. Quân địch bị tấn công bất ngờ, đâm ra rối loạn, ất ý chí chiến đấu, đánh cầm chừng rồi bỏ chạy.

Nhưng vừa tới cửa sông, đạo quân của Lưu Hoằng Tháo sa vào trận địa cọc; thuyền lớp bị cọc đâm lủng, lớp bị dồn lại kẹt cứng không sao thoát ra biển được. Quân Nam Hán vô cùng hoảng loạn, nhiều tên nhảy xuống sông hòng bơi lên bờ chạy trốn.

Lúc đó đội thủy quân của Ngô Quyền truy kích đến nơi, xáp vào quyết chiến một trận kinh hồn. Quân giặc lớp bị giết, lớp bị thương, lớp rơi xuống sông vướng vào cọc nhọn kêu la, than khóc vang trời.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Lý Thường Kiệt (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Vào thời nhà Lý, một vị tướng kiệt xuất trong lịch sử nước ta xuất hiện, đó là Lý Thường Kiệt. Là bậc võ tướng kỳ tài, ông đã thống lĩnh quân đội, bình Chiêm, phá Tống, ghi danh muôn thuở.

Sử cũ chép về Lý Thường Kiệt:

(Theo Việt sử tiêu án, Ngô Thì Sĩ)

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Thăng Long Buổi Đầu (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Đầu thế kỷ 11, Lý Công Uẩn lập nên nhà Lý. Nhà Lý  kéo dài hơn 200 năm, là một trong ba vương triều ổn định nhất trong lịch sử nước nhà. Một trong những đóng góp to lớn của triều Lý với dân tộc ta chính là việc dời đô từ Hoa Lư về Thăng Long.

“Theo truyền thuyết, lúc ấy ở làng Cổ Pháp có một cây gạo bỗng dưng bị sét đánh, vỏ cây bị tước ra làm lộ mấy câu sấm với ý nghĩa như sau:

Vua thì non yếu 

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Vua Lê Đại Hành (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Sau khi vua Đinh bị hành thích, Đại Cồ Việt lại đứng trước thử thách tồn vong. Dương Thái hậu đã lấy đại cục làm trọng, giao binh quyền cho người tài đức để lèo lái đất nước qua con sóng dữ. Lê Hoàn lên ngôi, nhanh chóng phá Tống bình Chiêm.

"Vua Lê Đại Hành vừa lên ngôi không lâu, nhà Tống đã cho người đem thư sang đe dọa:“Giao Châu của ngươi xa ở cuối trời... vì thế cần mở lòng ngu tối của ngươi để được thấm nhuần thánh giáo của ta... nếu khiến ta phải dùng đến kế chặt xác băm xương, làm cỏ nước ngươi thì lúc ấy hối sao kịp nữa. Ta đương chuẩn bị xe ngựa, quân lính, sắp sửa các thứ chiêng trống. Nếu quy phục thì ta tha cho, bằng trái mệnh thì ta quyết đánh...”"

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Trần Hưng Đạo (Bản Màu) (Tái Bản 2023)

Bộ sách Lịch sử Việt Nam bằng tranh kể chuyện lịch sử Việt Nam bằng một phong cách ngắn gọn, hấp dẫn và có hệ thống qua những câu chuyện và những bức tranh đẹp. Phiên bản mới này được tô màu rất công phu. Sách được chăm chút khâu thiết kế, với ruột và bìa đẹp, vừa hiện đại vừa đậm bản sắc Việt.

Vó ngựa xâm lược và mộng bành trướng của giặc Nguyên Mông đã đặt Đại Việt trước thử thách tồn vong. Nhưng chính trong bối cảnh cam go ấy, lòng yêu nước của hoàng tộc, quan lại và nhân dân Đại Việt của được dịp phát huy. Bên cảnh những kẻ sinh lòng phản trắc, Đại Việt bấy giờ không thiếu những tấm lòng ưu quân ái quốc, mà nổi bật nhất chính là vị Quốc công Tiết chế Trần Hưng Đạo.

Vì nước nhà gạt bỏ thù riêng, vì đại sự gạt đi hiềm khích, biêt dùng người tài không màng chuyện cũ, khó tiền cử người tài chẳng màng xuất thân..., bên cạnh tài cầm quân thao lược làm nên một Hưng Đạo vương văn võ song toàn, toàn tài vẹn đức được sử sách hết mực ngợi ca.

"Thế giặc mạnh như nước vỡ bờ. Chẳng mấy chốc, chúng đã chiếm được ải Chi Lăng. Để bảo toàn lực lượng, Trần Hưng Đạo cho rút quân về Vạn Kiếp. Một số vương hầu và quan lại hoảng sợ ra đầu hàng giặc. Trước thế nước nguy nan, vua Trần Nhân Tông không khỏi nghĩ ngợi, ngài vội tìm gặp Trần Hưng Đạo hỏi xem có nên hàng để tránh cảnh chiến tranh, Trần Hưng Đạo khẳng khái tâu:

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Tập 19: Đại Việt Dưới Thời Lý Nhân Tông (Tái Bản 2023)

Công trình Lịch sử Việt Nam bằng tranh ra đời nhằm mục đích giới thiệu lịch sử nước nhà một cách ngắn gọn, sinh động, có hệ thống , qua nhiều chuyện kể súc tích và bằng những tranh vẽ minh họa.

Bộ sách tranh nhiều tập này cố gắng phản ánh con người và đất nước Việt Nam theo đúng tiến trình lịch sử với không gian, văn hóa, y phục, tính cách phù hợp với từng thời kỳ, từng triều đại cụ thể. Bộ Lịch sử Việt Nam bằng tranh dự kiến thực hiện xuyên suốt từ người cổ Việt Nam qua các thời đại đồ đá, đồ đồng đến thời Hùng Vương dựng nước; trải qua hàng ngàn năm Bắc thuộc đến thời kỳ độc lập tự chủ của các triều đại Ngô, Đinh, Lê, Lý, Trần, Lê Nguyễn và cuối cùng là hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước vừa qua.

Bộ sách được chia làm nhiều tập, mỗi tập viết về một thời kỳ hay một nhân vật, một vấn đề tiêu biểu của thời kỳ đó. Mỗi tập có cấu trúc độc lập riêng nhưng hài hòa trong một tổng thể chung là Lịch sử Việt Nam. Trong quá trình biên soạn, các tác giả còn chú ý thể hiện các đặc điểm văn hóa, lễ hội, phong tục tập quán tiêu biểu của từng thời kỳ lịch sử.

Ở tập 1, các bạn đã du lịch theo chân các nhà khảo cổ vào các tầng văn hóa của Người Cổ trên đất nước ta từ sơ kỳ thời đại đồ đá đến đến sơ kỳ thời đại đồ sắt.

Từ tập 2 này bắt đầu với những câu chuyện truyền miệng trong dân gian. Đó là sản phẩm của trí tưởng tượng, là sáng tạo của con người trước khi có chữ viết thể hiện suy nghĩ, khái niệm và ước mơ của người xưa về vũ trụ, muôn vật, con người. Những truyện dân gian ấy ít nhiều mang bóng dáng thời kỳ mà câu chuyện thể hiện và đó là huyền sử.

Tập 2 với hai huyền sử đời Hùng về Con Rồng cháu Tiên và Thánh Gióng phần nào giúp bạn hiểu được nhiều sự vật, sự việc, nhiều tập tục từ thời vua Hùng vẫn được các thế hệ đời sau giữ gìn và phát triển, để thêm tự hào về nguồn gốc Con Rồng cháu Tiên, về non sông đất nước Việt Nam.

Dựng nên nhà Lý là vua Lý Thái Tổ và làm rạng danh nhà Lý chính là vua Lý Thánh Tông.

Khi vừa lên ngôi, vua Lý Thái Tông cho đổi quốc hiệu là Đại Việt. Quốc hiệu được sử dụng trong khoảng 743 năm, trải từ qua các vương triều Lý, Trần, Lê, Mạc và Tây Sơn.

Cũng như cha và ông, Lý Thánh Tông là người tài kiêm văn võ. Ông nổi tiếng là một minh quân có nhiều đức độ trong lịch sử Việt Nam. Người dùng đức cai trị nên được trăm họ mến phục, ít có việc giặc giã nhưng vẫn khiến cho phương bắc kiếng nể, phương nam kinh sợ.

Ông xứng đáng là người mở đầu cho quốc hiệu Đại Việt hiển hách, xây dựng Văn Miếu, phá Tống (1060) và bình Chiêm (1069), lấy được ba châu của Chiêm Thành.

Những nội dung trên được truyền tải trong tập 16 của bộ Lịch sử Việt Nam bằng tranh “Nước Đại Việt” phần lời do Tôn Nữ Quỳnh Trân biên soạn, phần hình ảnh do Nguyễn Quang Cảnh thể hiện.

Nhà xuất bản Trẻ xin trân trọng giới thiệu tập 16 của bộ Lịch sử Việt Nam bằng tranh.

Cuối thời nhà Trần, các vua cùng quý tộc nhà Trần chỉ thích xa hoa, triều chính ngày càng rối loạn. Cuộc sống dân chúng trở nên lầm than, cơ cực. Giờ đây, lực lượng nhà Trần suy yếu, không thể chống đỡ các cuộc tấn công của Chămpa. Sự suy sụp ấy càng nhanh chóng hơn bởi những tranh chấp ngay trong nội bộ triều Trần.

“Sự tàn bạo của giặc Minh” ghi lại tội ác và những năm tháng đau thương của cả dân tộc ta trong thời kỳ bị quân Minh đô hộ. Đó là những năm đầu của cuộc chiến đấu gian khổ nhưng đầy hào hùng của cha ông ta thuở ấy.

Tiếp theo tập 2, tập 3 tiếp tục với các huyền sử đời Hùng. Với huyền sử: Bánh chưng bánh dày nói lên công ơn cha mẹ và nguồn gốc chiếc bánh Chưng ngày tết của người Lạc Việt, thể hiện tư duy của con người về trời và đất.Với huyền sử Trầu cau nói lên tình cảm anh em mặn mà, tình vợ chồng thắm thiết, qua truyện cũng cho biết nguồn gốc của tục ăn trầu và việc dùng trầu cau trong lễ cưới hỏi của dân Lạc Việt. Với huyền sử Quả dưa đỏ: thể hiện sức sống mãnh liệt của dân tộc ta trong buổi đầu dựng nước qua hình ảnh của Mai An Tiêm – một người lao động biết tin vào bản thân, kiên trì và sáng tạo.

Vào đầu thế kỷ thứ ba, đất nước ta nằm dưới ách đô hộ của nhà Ngô. Nhà Ngô ra sức thu vét sản vật và bắt lính, bắt phu ở Giao Chỉ, thủ đoạn vô cùng tào bạo, không từ bất kì thủ đoạn nào. Do vậy, nào năm 248 cả Cửu Chân, Giao Chỉ đều nổi dậy chống lại nhà Ngô, trong đó tiêu biểu nhất là cuộc khởi nghĩa của người nữ anh hùng trẻ tuổi Cửu Chân: Bà Triệu.

Dựng nên nhà Lý là Lý Thái Tổ nhưng sự phát triển mạnh mẽ của nước ta dưới thời Lý lại diễn ra trong những năm Lý Thái Tông cai trị. Vua sáng tôi hiền, hết lòng vì dân vì nước, dân chúng được no đủ, an vui. Vì thế, khi vua băng hà, trăm họ tiếc thương, tôn người là bậc minh quân.

Lê Quý Đôn là vị quan thời Lê trung hưng, cũng là nhà thơ và được mệnh danh là "nhà bác học lớn của Việt Nam trong thời phong kiến".

Lê Quý Đôn sống trong thế kỷ 18 đầy loạn lạc, triều đình nhiễu nhương, nhân dân cơ cực. Vẫn tưởng rằng tài năng ấy sẽ bị chôn vùi, nhưng chính nghị lực vá nhân và tinh thần ham học hỏi đã để lại cho lịch sử một nhân tài kiệt xuất, một con người tài đức vẹn toàn.

Dựng nên nhà Lý là vua Lý Thái Tổ và làm rạng danh nhà Lý chính là vua Lý Thánh Tông. Khi vừa lên ngôi, vua Lý Thánh Tông cho đổi quốc hiệu là Đại Việt. Quốc hiệu này được sử dụng trong khoảng 750 năm, trải từ qua các vương triều Lý, Trần, Lê, Mạc và Tây Sơn. Lý Thánh Tông là người văn võ song toàn, ông nổi tiếng là một minh quân có nhiều đức độ trong lịch sử Việt Nam. Người dùng đức cai trị nên được trăm họ mến phục, ít có việc giặc giã nhưng vẫn khiến cho phương Bắc kiếng nể, phương Nam kinh sợ. Ông xứng đáng là người mở đầu cho quốc hiệu Đại Việt hiển hách

Lịch sử nước ta đã trải qua nhiều phen biến thiên. Theo dòng biến thiên ấy, lãnh thổ nước ta dần được mở rộng về phía nam. Tiến trình này còn được gọi là: “Nam tiến” và kéo dài gần 700 năm, đem lại cho nước ta ba phần năm lãnh thổ như hiện nay. Trong tiến trình ấy, Nguyễn Hoàng có thể được xem là người có vai trò quan trọng trong việc mở rộng bờ cõi nước ta cũng như tạo tiền đề cho việc xây dựng vùng đất phía nam và cho cả vương triều Nguyễn sau này. Trong suốt 55 năm cai trị và phát triển vùng đất phía nam của mình, Nguyễn Hoàng đã được đánh giá là người có tầm nhìn xa trông rộng, khôn ngoan, có lòng nhân đức, biết thu phục lòng người nên được nhân dân cảm mến, gọi là chúa Tiên.

Trịnh Kiểm vốn xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo ở trấn Thanh Hóa. Tuy không được học hành nhiều nhưng ông rất thông minh, can đảm, lại mưu lược hơn người nên nhanh chóng trở thành tâm phúc của Thái phó Nguyễn Kim. Nguyễn Kim mất, binh quyền về tay Trịnh Kiểm và Trịnh Kiểm trở thành người mở đầu sự nghiệp nắm quyền của họ Trịnh ở Đàng Ngoài.

Lịch Sử Việt Nam Bằng Tranh - Cờ Lau Vạn Thắng Vương (Bản Màu)

Từ một đứa trẻ chăn trâu nơi chốn thôn dã, chàng trai Đinh Bộ Lĩnh đã dẹp yên nội loạn bằng tài năng, mưu lược, sáng suốt hơn người. Năm Mậu Thìn (968), Đinh Bộ Lĩnh lên ngôi Hoàng đế, tự xưng là Đại Thắng Minh Hoàng đế, đặt quốc hiệu là Đại Cồ Việt, đóng đô ở Hoa Lư. Từ đây, nhà Đinh đặt nền móng sáng lập nhà nước phong kiến trung ương tập quyền đầu tiên ở nước ta, khẳng định vị thế độc lập, thống nhất, tự chủ của dân tộc ta trước Trung Hoa.

A History Of Vn In Pictures - Nguyễn Trãi

Nguyễn Trãi was born in a time of turmoil. He understood his time like no one else. It was this wisdom that brought him to Lam Sơn where he helped the forces achieve the ultimate victory and liberate the country.

In a peaceful period, Nguyễn Trãi  wanted to help rebuild the country after the destruction of war. However those who had once fought with him then turned against him. Disillusioned with life at the court, he retreated to live a reclusive life, away from everything.

But he was not meant to retire in peace. He was wronged in a most horrific way. The mystery of Lệ Chi Viên (the Lychee Garden) saw Nguyễn Trãi accused of regicide. The punishment for which was the execution of Nguyễn Trãi along with most members of his extended family  (tru di tam tộc- literally the killing of three generations).

In 1464 Emperor Lê Thánh Tông cleared Nguyễn Trãi’s name. His descendents were no longer banished and his poetry was collected. The Emperor decorated Nguyễn Trãi with his well known verse “Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo” - meaning “the heart of Ức Trai [Nguyễn Trãi’s pen name] is as bright as the morning star.”

In the spring of the year Mậu Tuất (1418), Lê Lợi took the title Bình Định Vương (“Pacifying King”), led his troops and united the people to protect the country in the Lam Sơn uprising. 

The early days of Lam Sơn were difficult but the troops always kept their faith in the ultimate victory.

The Five Dynasties and Ten Kingdom period (907-979) in Imperial China was one of upheavals and divisions. This gave the Việt people a precious opportunity to claim their independence. The Khúc and Dương families did just that. However, in name, they were still “Tiết độ sứ”- military governors serving the northern “heavenly kingdom”. 

Independence in name was finally realised with Ngô Quyền’s victory on the Bạch Đằng River. The Southern Hán (Southern Han) finally give up their ambition to invade the Việt country. This victory put Ngô Quyền on the throne and ushered in a time of true independence. This is a big turning point in our history - the start of a remarkable era full of achievements under subsequent dynasties: The Đinh, The Early Lê, The Lý, The Trần and The Hồ. 

The story “Ngô Quyền defeats the Southern Hán Army” is about this important event. We hope you enjoy reading it as much as we enjoyed telling it. 

The series "A History of Vietnam in Pictures" presents the history of Vietnam in a brief, interesting and systematic style through concise tales and beautiful pictures.

Our very first kings were the Hùng kings. They built the foundation for the nation of Văn Lang - the very first page in our country’s history. This was also the time of beautiful stories which were first told by our ancestors before the start of writing. These stories give us our ancestors’ thoughts and dreams. Most of the stories, as you can guess, are legends. Nonetheless they teach us about a time so long ago.

This book contains two such stories: Born of Dragons and Fairies, and The Legend of Saint Gióng. 

How much “history” is there in these tales? We do not know for sure. Still, the stories contain a lot of historical details, ancient traditions and customs including festivals that are still being celebrated in our time. 

Một ngày mùa xuân năm Canh Tý (tức năm 40 sau Công nguyên), trên cửa sông Hát, nghĩa quân bạt ngàn đứng kín cả các cánh bãi bồi, dưới sông neo dài những đoàn chiến thuyền với những chiến binh tay rìu tay giáo đang đứng tề chỉnh, mắt hướng về đàn tế dựng giữa trung quân. Trong tiếng trống, tiếng chiêng, tiếng ngựa hí, voi rống vang động, Hai Bà Trưng làm lễ tế cáo trời đất, ra quân giết giặc cứu nước.

Trước đó, có người khuyên Trưng Trắc mặc tang phục để làm lễ xuất quân, nhưng Trưng Trắc đã khảng khái trả lời: “Mặc áo tang sẽ làm mất nhuệ khí binh sĩ”. Trong bộ giáp binh sáng lấp lánh, Trưng Trắc long trọng thề:

The Mongols failed in their first attempt to invade Đại Việt. But they soon planned a return. It was not like them to give up easily. After all they had grown from a small ethnic group to an empire that spread from Asia to Europe. 

The Trần court was all too aware of this imminent threat. During time of peace, Trần Thủ Độ and Trần Hưng Đạo worked hard to ready their troops. With strong resolve and solidarity, once again Đại Việt successfully pushed back the Mongols who had ravaged many parts of the world back then. 

With the assassination of both Đinh Tiên Hoàng (First Emperor of the Đinh) and his son Đinh Liễn, the country Đại Cồ Việt again faced a grave challenge - a matter of survival. The new king was still a child. He was far from ready for his big role. Neighbouring states were yet to give up their expanding ambitions. Across the northern border, the Tống (Song dynasty) was keenly watching Đại Cồ Việt’s every move. So was Chiêm Thành (Champa) in the south.

In that fragile situation, Empress Dowager Dương Vân Nga put the country first. She entrusted power to the right person so that he could guide the country through fierce waves of history. Lê Hoàn ascended to the throne, blessed by Heavens. He was widely supported by the public. He quickly defeated the Tống, stabilised the Chiêm and offered great reassurance to the common people. Peace and order were restored from north to south.  

Thất bại trong cuộc chiến tranh xâm lược Đại Việt lần thứ nhất, Nguyên Mông lại nuôi dã tâm bành trướng, thâu tóm Đại Việt. Với lòng yêu nước, đoàn kết quyết tâm, quân và dân nhà Trần một lần nữa đẩy lùi cuộc xâm lược của giặc Nguyên Mông.

"Đứng trước các vị trưởng lão râu tóc bạc phơ, Thượng hoàng hỏi: “Nên hòa hay nên chiến?”. Lập tức cả ngàn tiếng nói cùng hòa làm một trong khí thế bừng bừng, tất cả hô vang: “Quyết chiến, quyết chiến”. Lòng can đảm và ý chí quật cường của các bô lão làm nức lòng triều đình cùng dân chúng. Hội nghị Diên Hồng mãi mãi là tấm gương sáng về lòng yêu nước nồng nàn và tinh thần đoàn kết chống kẻ thù xâm lược của nhân dân ta".